SÜRDÜRÜLEBİLİR FİNANS FORUMU
SÜRDÜRÜLEBİLİR FİNANS FORUMU
29 EYLÜL 2017
İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği (SKD Türkiye), Birleşmiş Milletler Çevre Programı Finans Girişimi (UNEP FI) ve Global Compact Türkiye iş birliğiyle düzenlenen V. Sürdürülebilir Finans Forumu, ”İklim Değişikliği ile Mücadele ve Finans Sektörü” teması ile gerçekleştirildi.
Foruma katılan bankalar tarafından hazırlanan Sürdürülebilir Finans Bildirgesi çerçevesinde , bankaların kredi verdiği projeleri finansal yönlerinin yanı sıra çevresel ve sosyal etkileri / riskleri açısından da değerlendirildiği vurgulandı. Bildirgenin tam metnini ve katılımcıların tam listesini yazının sonunda bulabilirsiniz.
İlk panelde banka temsilcilerinin vurguladığı noktalar :
Garanti Bankası : Destek verdikleri projelerde yaşanabilecek iklim değişikliklerini de değerlendirme kriterleri arasına aldıklarını belirttiler. Denizli’de planlanan 15 yıllık bir projenin , iki üniversite aracılığı ile saptanan muhtemel su kaynaklarının azalması beklentisi nedeniyle ilgili firma tarafından iptal edildiği önemli bir örnekti.
Şekerbank : Sürdürülebilir tarım ve yerel kalkınmanın finasmanı ön planda. Bankanın tüm portföyünün çevresel etkisi de kontrol ediliyor. Enerji verimliliği için sağlanan eko-krediler ve son iki yılda ön plana çıkan sosyal içerikli projeler : mülteciler, kadınlar, dezavantajlı gruplar vb.
TSKB : Yatırım projeleri inceleme süreçlerine sürdürülebilirlik eklendi. Yurtdışındaki banka kreditörleri için önemli. Yapılan çalışmalar raporlanmalı, paydaşlar ile paylaşılmalı. Sürdürülebilir Sermaye benzeri bir tahvil çıkarıldı. Yüksek talep aldı.
Akbank : 2007’de BMKİS esasları ile başlandı ve sürdürülüyor.
Yapı Kredi : Yatırım taleplerine sadece getirisi açısından değil sosyal ve çevresel etkileri açısından da bakılmalı. COP23 Bonn toplantısı çok önemli.
İş Bankası : Bankaların çarpan etkisi yüksek. Bu bilincin yaygınlaşması için gereken sosyal ve çevresel politikalara etkimiz yüksek. Kurum içi eğitim programlarımız var. Kredi ve proje taleplerini çok kapsamlı değerlendiriyoruz. Çevresel ve sosyal sorun yaratacak projelere destek vermiyoruz.
ING Bank : Sürdürülebilir finans bildirgesinin kredi süreçlerine dahil edilmesi çok önemli. Kredi riskleri çevresel ve sosyal riskler ile paralel. Proje risklerinin kategorizasyonu yatırımların nasıl sürdürülebilir bir kapsamda yapılabileceğini araştırıyor. Projelerin söküm aşamaları bile önemli. Bu bizleri daha akıllı yatırımlara ulaştıracak.
İkinci panelde Borsa İstanbul genel müdür yardımcısı Korkmaz Ergun tarafından aktarılan bilgiler:
Borsa İstanbul, güncel gelişmelere uygun hareket edebilmek için, Sürdürülebilir Borsalar Birliğine, Dünya Borsalar Birliği Sürdürülebilir Çalışma Grubuna, Global Compact’a üye olmuştur. Kadının Güçlendirilmesi için 8 Mart günü özel gong töreni yapılmaktadır.
Borsa istanbul önce kendisi gereken adımları attı; gerekli politika ve komiteleri oluşturdu, uygulama çalışmalarına başladı, kendi sürdürülebilirlik raporunu yayınlandı, rehber hazırlandı, sürdürülebilirlik endeksi oluşturuldu, platform oluşturuldu, üniversiteler üye oldular.
BIST sürdürülebilirlik endeksine girebilmek önemli; rekabet avantajı, itibar gelişimi, yatırımcılara referans olur ve bu şirketlere yatırım yaparlar. Değerleme aşamasını geçip endekse dahil olanlar tescilli oluyor. Endekste şu anda 42 şirket var, 63’e çıkacak. Endekse dahil olan şirketler her yıl yeniden değerlendirilecek, geri düşüş varsa endeksten çıkarılacak. Endeksteki şirketler BIST 100’den çıksa bile endekste kalacak.
Yeşil tahvil çok az. Yeni ürün hazırlanıyor; Sürd. Endeksinin üzerine fon kuralım. Bu fona katılma belgeleri verelim. Borsanın 2.cil piyasasında alınsın. Bu fonu kuracak banka bulamadık. Sürdürebilirlik endeksine bağlı bir yatırım fonu kurulmalı. Bu ürünlerin piyasada ağırlığı zamanla artacak.
Bankalar birlikte bir fon kurarsa buna Borsa İstanbul da katılabilir.
Daha küçük şirketler için de çalışma hazırlanıyor. BIST100’ün dışındaki şirketler için de ikinci bir sürdürülebilirlik endeksi hazırlıyoruz. (Şirket başına 550 dolarlık değerleme bedelini Borsa İstanbul karşılıyor.)
Serpil Büyükaltınçizme
[email protected]
2 Ekim 2017
GLOBAL COMPACT TÜRKİYE
TÜRKİYE SÜRDÜRÜLEBİLİR FİNANSMAN BİLDİRGESİ
Kredi değerlendirme süreçlerinde finansal, teknik veya ekonomik konular dikkate alındığı gibi çevresel ve sosyal etki başlıklarının da değerlendirilmesi ve yönetim kararına bağlanması büyük önem taşımaktadır. Bu kapsamda, bankacılık sektöründe kredilendirme faaliyetleri kapsamında oluşan çevresel ve sosyal risklerin tanımlanması, değerlendirme süreçlerinde analiz edilmesi, oluşacak etki ve riskin boyutunun saptanması, riski minimize etmek için yerine getirilmesi gereken yükümlülük ve uygulamaların tespiti ve bu tespitlerin karar verme süreçlerinde dikkat alınmasını içeren bir ‘Çevresel ve Sosyal Risk Yönetimi Sistemi’ uygulanması önerilmektedir.
Global Compact Türkiye’nin bir inisiyatifi olan bu bildirgeye imza atarak, çevresel ve sosyal risklerin etüdünü kredi değerlendirme sürecinin bir parçası haline getirmeyi ve ilgili politikaların içerisine dahil etmeyi kabul ederiz.
İklim değişikliği, tüm dünyanın kabul ettiği bir gerçek olarak 2015 yılındaki COP21 görüşmelerinin Paris İklim Anlaşması ile tamamlanmasının yolunu açmıştır. Sıcaklık artışının 2 oC ile sınırlı kalabilmesi gezegen için büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle ülkemizin düşük karbonlu sürdürülebilir bir ekonomiye geçişini önemsiyoruz ve finansman hizmetleriyle her sektörü dönüştürebilme gücü olan bankacılık sektörünün bu konuda da büyük sorumluluğu olduğuna inanıyoruz.
Paris İklim Anlaşması’nın iklim değişikliğini önleme ve azaltma hedefi doğrultusunda sürdürülebilir ekonominin geliştirilmesi, kaynak verimliliği, yenilenebilir enerji yatırımları ve çevre şartlarının korunması veya iyileştirmesine yönelik her türlü yatırımın önceliklendirilmesini ve teşvik edilmesini temel prensip olarak kabul ediyoruz.
Kurumumuzun kendi iç dinamiklerine göre belirleyeceği asgari yatırım tutarı dahilinde, söz konusu yatırım tutarı üzerindeki kredilerin finansmanında aşağıda belirtilen konuları kredilendirme süreçlerine yerleştirmeyi ve uygulamayı kabul ediyoruz. Söz konusu asgari yatırım tutarı uluslararası uygulamalar dikkate alınarak en fazla 50 milyon USD seviyesinde belirlenebilecek olup, bu limitin üzerindeki tüm yeni yatırım projelerinde aşağıdaki koşulların aranacağını beyan ediyoruz.
ÇEVRESEL ve SOSYAL PRENSİPLER
Bankamız kendi çevresel ve sosyal risk değerlendirme sistem ve modelini oluşturur, finansman sağlamayacağı sektörleri ve faaliyetleri içeren bir yasaklı finansman listesi belirler ve bu prensipler kapsamında aşağıdaki hususları gözetir.
Çevresel ve sosyal risk değerlendirme sürecinde dikkate alınacak kriterler şu başlıklardan oluşmaktadır:
1. Her türlü çevresel ve sosyal etki yaratan yeni yatırım projeleri çevresel ve sosyal değerlendirme sürecine tabi tutulur ve Bankamız kurduğu sistem çerçevesinde projeleri yüksek (Kategori A), orta (Kategori B) ve düşük (Kategori C) olarak sınıflandırır.
2. Kredi kullanacak firmanın (tüzel kişiliğin) mevcut durumda gerçekleştirdiği faaliyetlerden kaynaklanan çevresel ve sosyal etkiler ile riskler de dikkate alınır.
3. Yüksek riskli projelerde yatırım projesine ilişkin çevreyle ve sosyal alanlarla ilgili tüm dokümanlar detaylı incelenir. Bağımsız danışman tarafından yatırım projesine ilişkin çevresel ve sosyal etkilerin açıklandığı, bu etkilerin ve olası risklerin nasıl azaltılacağı veya giderileceğini içeren bir Çevresel ve Sosyal Eylem Planı hazırlanır ve periyodik olarak (en az yılda bir) bu plan çerçevesinde gerçekleşmeler izlenir.
4. Değerlendirme sonucunda belirlenen çevresel ve sosyal risk kategorisi için oluşturulan Eylem Planı müşteriyle mutabık kalınarak yapılan anlaşmaya derç edilir.
5. Yüksek riskli projelerde alınacak çevresel ve sosyal önlemlerde, aşağıdaki hususların da yatırımcı nezdinde dikkate alınması için gerekli özeni gösterir.
Paydaş katılımı ve şikayet mekanizması süreçleri
Firmanın gerek mevcut faaliyetleri, gerekse yatırım faaliyetleri sırasında İş Sağlığı
ve Güvenliği (İSG) ile ilgili mevzuata uyumu
Projenin RAMSAR[1] Sözleşmesi tahtında belirlenen sulak alanlara yakınlığı
Kamulaştırma kapsamında zorunlu fiziksel ya da ekonomik yeniden yerleşim olan
projelerde “Yeniden Yerleşim Planı”nın varlığı
Özellikli ve koruma altında olan bölgelerdeki biyoçeşitliliğin korunması için
gerekli önlemlerin varlığı
Karbon emisyonları bakımından yüksek riskli projelerin operasyon döneminde
yaratacağı ilave sera gazı emisyonlarının miktarı ve oluşacak karbon maliyeti
6. Bu bildirgedeki maddeler her yıl düzenli olarak gözden geçirilecektir.
Saygılarımla,
[İmza]
[İsim]
[Unvan ve Kuruluş İsmi]